مواردی که در نمونه گیری اسپرم، مورد بررسی قرار می گیرند
- حجم مایع منی (مقدار منی که در هر انزال خارج می شوند)
- شمارش مقدار و تعداد اسپرم ها
- شمارش تعداد گلبولهای سفید
- مدت زمانی که منی تبدیل به مایع می شود (در ابتدا مایع منی به شکل ژل مانند می باشد، و حدودا بعد از ۲۰ دقیقه تبدیل به مایع می شود)
- تعداد اسپرم هایی که شکل طبیعی دارند
- میزان قند موجود در منی
- اندازه گیری اسپرم هایی که به سمت جلو حرکت میکنند
- اندازه گیری میزان PH مایع منی
این نکته را بدانید که این اعداد ممکن است در هر آزمایشگاهی بر اساس استاندارهای تست انجام شده در آن آزمایشگاه متفاوت باشند.
تفسیر و آنالیز آزمایش اسپرم
- حجم مایع منی: معمولا در هر انزالی میزان طبیعی آزمایش بین ۲ تا ۵ میلی لیتر می باشد. اگر حجم آن کمتر از این محدوده باشد، می تواند یکی از عوامل ناباروری در فرد باشد
- شمارش تعداد اسپرم ها: معمولا باید در هر انزالی بیش از ۲۰ میلیون اسپرم در هر میلی لیتر مایع منی باشد و این میزان برای باروری فرد کافی می شود و کمتر بودن تعداد اسپرم ها در اکثر مواقع نشان دهنده ی ناباروری در فرد می باشند. اما در برخی افراد دیده شده است که با وجود داشتن اسپرم کمتر از ۱ میلیون نیز پدر شده اند. تعداد اسپرم در افرادی که عمل وازکتومی انجام داده اند، صفر می باشد
- شمارش گلبولهای سفید: معمولا نباید گلبول سفید و یا باکتری در آب منی وجود داشته باشد. اگر در آب منی باکتری و یا گلبولهای سفید مشاهده گردید. نشان دهنده ی وجود عفونت در فرد می باشد
- مدت زمان تبدیل شدن منی به مایع: مایع منی در ابتدا کدر و حالت ژله ای و دارای بوی تند و زننده ای می باشد. معمولا آب منی حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بعد از انزال زمان می برد تا به حالت مایع تبدیل گردد. اگر تبدیل شدن به مایع بیشتر از ۳۰ دقیقه طول کشید نشان دهنده ی وجود عفونت در فرد می باشد
- شکل اسپرم یا مورفولوژی: عامل مهمی در باروری مردان می باشد. معمولا حداقل ۳۰ درصد اسپرم ها باید شکل طبیعی داشته باشند. اسپرم های غیر طبیعی، اشکال مختلفی دارند. اسپرم های غیر طبیعی نمی توانند به درستی حرکت کنند و داخل تخمک نفوذ نمایند. اصولا در آب منی سالم اسپرم های ناسالم دیده خواهند شد ولی اگر اسپرم های ناسالم درصد بیشتری نسبت به اسپرم های سالمتر داشته باشند وضعیت پدر شدن برای فرد سخت ترخواهد شد.
- میزان فروکتز: مایع منی دارای نوعی قند شیرین به اسم فروکتز می باشد. اگر میزان فروکتز در مایع منی کم باشد و یا وجود نداشته باشد. باید اندازه گیری میزان فروکتز اسپرم و آنالیز ادرار انجام گردد.
- تحرک اسپرم: مهمترین پارامتر در آزمایش اسپرم می باشد، زیرا اگر اسپرم تحرک نداشته باشد نمی تواند از مجاری تناسلی زن عبور کند و تخمک را بارور نماید. به طور طبیعی باید حدود ۵۰ درصد از اسپرم ها بعد از ۱ ساعت حرکت رو به جلو داشته باشند. اگر درصد بالایی از اسپرم قادر به حرکت نباشند، فرد در مواجهه با پدر شدن دچار مشکل می گردد
- میزان PH منی: میزان PH طبیعی اسپرم بعد از مایع شدن معمولا بین ۷٫۲ تا ۸ است. اگر این میزان بالا و یا پایین تر از حد طبیعی باشد. باعث می شود تا اسپرم کشته شود و یا در حرکت اسپرم ها تاثیر منفی دارد.
اگر تعداد اسپرم ها کم باشد و یا درصد بالایی از اسپرم ها دارای شکل غیر طبیعی باشند. باید تست های دیگری جهت تشخیص صحیح نیز انجام گیرند. تست هایی نظیر، اندازه گیری سطوح هورمونی و در برخی مواقع ممکن است نیاز به نمونه برداری کوچک از بافت بیضه (بایئسی) نیز باشد. زیرا تعداد کم بودن اسپرم ها همیشه ناشی از ناباروری فرد نمی باشد و ممکن است عامل بیماری دیگری مانند عفونت بیضه و واریکوسل در فرد باشند